Ladakh to dawne królestwo leżące na granicy Himalajów i Karakorum, dziś w granicach Indii. To miejsce o niezwykłych krajobrazach górskich, zamieszkane przez gościnnych górali. Dla mnie to drugi dom. O Ladakhu napisałem przewodnik, wędrowałe tu o każdej porze roku, zarówno z grupami jak i samodzielnie. Podczas tego, 16‑dniowego wyjazdu (6‐21 lipca 2019), pójdziemy na trekking doliną Markhi – to dość łatwy (jak na Ladakh) trekkking w tym regionie.
Ten, podobnie jak inne programy wyjazdów do Ladakhu, przygotowałem we współpracy z Exploruj.pl. Biuro turystyczne Exploruj.pl, posiadające status organizatora turystyki (poświadczony wpisem do właściwej ewidencji) oraz wymagane gwarancje ubezpieczeniowe, jest organiatorem tego wyjazdu. Ja ten wyjazd zazwyczaj prowadzę.
Poniżej znajdują się podstawowe informacje o tym wyjeździe oraz zdjęcia odwiedzanych miejsc. Szczegółowe informacje znajdują się na tej stronie Exploruj.pl.
Trekking doliną Markhi to taki ladakhijski klasyk. Jest to jeden z dwóch najpopularniejszych szlaków trekkingowych w Ladakhu, trekking stosunkowo łatwy – nie wymaga przekraczania wielu przełęczy, co jest domeną większości tras w Ladakhu – stosunkowo krótki, ciekawy. Kolejne etapy nie są długie ani nużące. Choć na tym treku osiągniemy znaczną wysokość, to trek rozpoczniemy stosunkowo nisko, dzienne podejścia będą stosunkowo nieduże, a wysoką przełęcz mamy zaplanowaną dopiero w końcowym etapie treku – to zapewnić powinno wszystkim dobrą aklimatyzację. To dobra trasa nawet dla niezbyt wprawnych wędrowców, również tych, którzy w Himalajach będą po raz pierwszy – choć długie, górskie wędrówki trzeba lubić i być do nich przyzwyczajonym; trzeba też być gotowym na biwakowanie i wyjście nieco poza swoją strefę komfortu, do którego jesteśmy przyzwyczajeni na co dzień.
Program
Dzień 1. Przelot do Delhi
Spotkamy się na lotnisku w Warszawie. Z przesiadką polecimy do Delhi, do którego dotrzemy późno w nocy lub o wczesnych godzinach kolejnego dnia.
Dzień 2. Delhi – Leh
Rano wylecimy z Delhi w stronę Leh. Przelecimy nad Niziną Hindustańską oraz kolejnymi pasmami najwyższych gór świata – Śiwalik, Małymi Himalajami oraz główną granią Wysokich Himalajów – i dotrzemy do stolicy Ladakhu: Leh. Dzień poświęcimy na odpoczynek i spacery, by przyzwyczaić nasze organizmy do funkcjonowania na wysokości około 3500m.
Dzień 3. Leh – Sptituk – Stok – Leh
Wciąż aklimatyzując się, spędzimy dzień na zwiedzaniu miejsc położonych w pobliżu Leh. Odwiedzimy pięknie położoną na wzgórzu nad Indusem Gompę Spituk – nasz pierwszy buddyjski klasztor. Pojedziemy też do położonej u stóp słynnego Stok Kangri wsi Stok. Znajduje się w niej pałac, w którym mieszkają dziś potomkowie królów Ladakhu. Rodzina królewska udostępnia część swojego domu do zwiedzania – znajduje się tu muzeum z cennymi, interesującymi eksponatami.
Dzień 4. Leh – Alchi – Leh
Dzień poświęcimy na wycieczkę do Alći (Alchi), w którym znajduje się najsłynniejsza buddyjska świątynia Ladakhu, perła sztuki buddyjskiej słynąca przede wszystkim z malowideł. W drodze powrotnej zajrzymy do grot medytacyjnych znajdujących się we wsi Saspol. Zatrzymamy się też w Basgo, w którym znajduje się niesamowicie położony klasztor-twierdza oraz w miejscu skąd doskonale widać imponujące połączenie dwóch rzek – ujście Zaskaru (Zanskaru) do Indusu.
Dzień 5. Leh – Pentse
Tego dnia rozpoczniemy trekking. Najpierw przejedziemy jeepami w górę rzeki Zaskar, nieco powyżej miejscowość Chiling. Od niedawna znajduje się tu most na Zaskarze. To już trzecia z kolei konstrukcja w tym miejscu – dwie poprzednie zostały zabrane przez rwącą rzekę, a w trakcie budowy nowego emocjonująca przeprawa odbywała się jednoosobowym, prostym wagonikiem podwieszonym do stalowej liny rozpiętej między dwoma brzegami. Na wschodnim brzegu, niedaleko od ujścia Markhi do Zaskaru rozpoczniemy marsz. Droga szutrowa, którą rzadko jeżdżą samochody ciągnie się jeszcze kilka kilometrów do wsi Skyu, którą miniemy po około dwóch godzinach, a około godziny później dojdziemy do obozowiska Pentse (ok. 3450m), w którym będzie nasz pierwszy biwak.
Dzień 6. Pentse – Markha
Drugiego dnia wędrówki dojdziemy do głównej i największej wsi w dolinie – Markhi (ok. 3750m). Po drodze przejdziemy przez kilka wsi. Między osadami mijać będziemy murki manii czorteny(stupy)– konstrukcje buddyjskie ustawiane przez lokalną ludność.
Dzień 7. Markha – Hangkar
Tego dnia czeka nas kilka przepraw przez rzekę. Przejdziemy dość wąskim, stromościennym odcinkiem doliny, miniemy przylepiony do skał wysoko ponad dnem doliny malutki klasztor Techa. Pojawią się przed nami szczyty sześciotysięcznika Kang Yaze (6400m) – na jego zboczach ma swoje źródła Markha. Biwakować będziemy w miejscowości Hangkar (niespełna 4000m) – ostatniej wsi doliny.
Dzień 8. Hangkar – Thachungtse
Powyżej wsi Hangkar dolina rozwidla się. Tu Markha powstaje z połączenia dwóch strumieni. Dalej wędrować będziemy wzdłuż prawego dopływu: Nyimaling Czu. Tego dnia pokonamy dość krótki odcinek ale większość z nas odczuje wpływ wysokości. Biwakować będziemy w miejscu zwanym Thachungtse, na wysokości ok. 4250 m n.p.m.
Dzień 9. Thachungtse – Nyimaling
Znów niezbyt długie podejście ale dość stromo i wysoko. Tuż obok nas wznosić się będzie Kang Yaze. Za nami, wzdłuż doliny Markhi, po prawej jej stronie rozciągać się będzie pasmo Stok, ze słynnym szczytem Stok Kangri. Nocować będziemy w Nyimaling (ok. 4850 m n.p.m.) – na przepięknej łące, na której latem mieszkają pasterze doglądający stad kóz, owiec i jaków. Prawdopodobnie chętni będą mogli spróbować lokalnych świeżych produktów mlecznych: białego, wiejskiego sera – laboi jogurtu zho.
Dzień 10. Nyimaling – Gongmaru La – Chuskyurmo
Choć Gongmaru La jest bardzo wysoka (5287 m n.p.m.), to wejście na nią z Nyimaling nie jest trudne. Czeka nas pokonanie dwóch stromych progów oddzielonych rozległym, lekko nachylonym tarasem. Schodząc będziemy się cieszyć, że obraliśmy właśnie ten kierunek marszu – północne zbocze jest strome a zejście długie i męczące. Nocować będziemy na kempingu w Chuskyurmo, na wysokości niespełna 4100 m n.p.m.
Dzień 11. Chuskyurmo – Shang
W pierwszej części dnia kontynuować będziemy marsz w dół doliny. Przejdziemy przez pierwszą wieś, dojdziemy do Shang Sumdo i do drogi, którą można dojechać do Leh. Skręcimy w górę doliny, by dotrzeć do wsi Shang (3840 m n.p.m.), przy której zanocujemy. Na przepaścistym grzebiecie nad wsią znajduje się malowniczo usytuowany klasztor.
Dzień 12. Shang – Hemis La – Hemis
Ze wsi Shang do Hemis prowadzi stary, dziś rzadko używany szlak. Podchodząc dziką doliną, a później jej stromymi zboczami wejdziemy na przełęcz Hemis La (ok. 4635 m n.p.m.). Strome zejście doprowadzi nas do miejsca, gdzie niegdyś pasterze spędzali lato, a następnie dalej do Hemis (3650 m n.p.m.) – celu naszej wędrówki.
Dzień 13. Hemis – Leh
Po ostatnim biwaku zwiedzimy klasztor w Hemis, który jest najważniejszym obiektem sakralnym Ladakhu. W drodze powrotnej do Leh zwiedzimy kolejny imponujący, z daleka widoczny klasztor: Thikse.
Dzień 14. Leh
Ten dzień poświęcimy na odpoczynek, niezbyt intensywne zwiedzanie Leh i ewentualne zakupy. Rano wejdziemy na wzgórze Namgyal Tsemo, położone po wschodniej stronie Leh, na którym znajdują się ruiny pradawnej twierdzy i świątynia. Schodząc zwiedzimy górujący nad miastem pałac i zejdziemy na deptak, przechodząc przez starą część miasta. Wieczorem wybierzemy się na wzgórze po zachodniej stronie Leh, na którym znajduje się Stupa Pokoju (Shanti Stupa), skąd rozpościera się widok na stolicę regionu, Dolinę Indusu i najwyższy szczyt w okolicy – Stok Kangri (6153m). Alternatywnie dla zwiedzania, w tym dniu można zorganizować rafting na rzece Zaskar (Zanskar) i Indus – płatne dodatkowo.
Dzień 15. Leh – Delhi – wylot do Polski
Rano wylecimy z Leh i dolecimy do stolicy Indii. W zależności od rozkładu lotów, tego dnia będziemy mieli najprawdopodobniej kilka godzin na zwiedzanie Delhi. Zobaczymy jeden z trzech znajdujących się tu obiektów z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO. Odwiedzimy też ciekawą świątynię, będzie czas na zakupy. Wieczorem lub w nocy wylecimy do Polski.
Dzień 16. Delhi – Warszawa
Przelot do Polski, zakończenie wyprawy.
Cena i warunki wyjazdu oraz wszelkie inne, związane z nim informacje podane są na stronie Exploruj.pl. Zachęcam też do przejrzenia innych wyjazdów, które poprowadzę w najbliższym czasie. Wiele fotografii Ladakhu można zobaczyć w moich prezentacjach dostępnych w serwicie Vimeo. Zapraszam też na moją stronę poświęcona Ladakhowi: www.Ladakh.pl.